Trong ngành in ấn hiện đại, cán màng đã trở thành một công đoạn gần như bắt buộc để nâng tầm chất lượng sản phẩm. Trong đó, cán màng bóng (hay còn gọi là cán bóng, phủ bóng, cán màng sáng) trở thành lựa chọn phổ biến nhất nhờ khả năng tạo bề mặt sáng loáng, màu sắc rực rỡ và cảm giác cao cấp tức thì. 
 

1. Khái niệm về kỹ thuật cán bóng trong in ấn

1.1. Cán màng bóng là gì?

Cán màng bóng là một công nghệ gia công sau in phổ biến nhất hiện nay trong ngành in ấn thương mại và bao bì. Đây là quá trình phủ lên bề mặt sản phẩm in (tờ rơi, catalogue, name card, hộp giấy, poster, sách, tạp chí…) một lớp màng polymer mỏng (thường dày từ 20-30 micron) có bề mặt bóng loáng, giúp tăng độ bền, chống trầy xước, chống nước, chống bám bẩn và đặc biệt làm nổi bật màu sắc in ấn.
 

So với cán màng mờ, cán màng bóng có hệ số phản xạ ánh sáng cao hơn rất nhiều, giúp sản phẩm trở nên nổi bật khi trưng bày dưới ánh đèn hoặc ngoài trời.
 

Độ dày màng phổ biến: 20–32 micron (màng mỏng), 75–250 micron (màng dày dùng cho hộp cứng, bìa sách…).
 

1.2. Phân biệt cán màng bóng và cán màng mờ

Trong ngành in, có 2 phương pháp cán màng chính thường được sử dụng:
 

2. Các loại màng cán bóng phổ biến hiện nay và ứng dụng

3. Chi tiết về quy trình cán màng bóng (cán nhiệt)

Chuẩn bị bản in

- In offset, in kỹ thuật số đều phù hợp

- Giấy thường từ 100 – 400gsm

- Phải để mực khô hoàn toàn (ít nhất 12-24h với in offset).
 

Cắt màng

Màng cuộn rộng 30-100cm, cắt theo khổ giấy cần cán.
 

Đưa giấy và màng vào máy cán

Có 2 loại máy chính:

- Máy cán nhiệt bán tự động (phổ biến nhất tại thị trường nước ta):

• Nhiệt độ: 90-110°C
• Áp lực con lăn: 8-15 bar
• Tốc độ: 5-25m/phút
• Thương hiệu phổ biến: GMP, KDF, YDF, Autobond, GBC.

- Máy cán nhiệt tự động hoàn toàn:

• Tốc độ lên đến 100m/phút
• Có hệ thống tách tờ, cắt xén tự động.

Ép nhiệt

Lớp keo nhiệt trên màng chảy ra khi gặp nhiệt → bám chặt vào bề mặt giấy.
 

Làm nguội

Qua hệ thống quạt hoặc con lăn làm lạnh để keo đông kết lại.
 

Cắt xén, tách tờ

Loại bỏ phần màng thừa quanh mép giấy (thường để dư 1-2cm mỗi bên).
 

Kiểm tra chất lượng

Kiểm tra bong màng, nổi bọt khí, vết xước, lệch màng…
 

4. Ưu nhược điểm và ứng dụng thực tiễn của phương pháp cán bóng

4.1. Ưu điểm, nhược điểm của kỹ thuật cán màng bóng

4.1.1. Ưu điểm

Tăng độ bền sản phẩm: Tăng tuổi thọ sản phẩm in lên gấp 3–5 lần trong điều kiện sử dụng thông thường.. Chống trầy xước, chống rách mép. Chống thấm nước, dầu mỡ (rất tốt cho menu nhà hàng, thực đơn).

Tăng thẩm mỹ: Màu in lên sống động, bắt mắt gấp nhiều lần so với không cán, tạo cảm giác cao cấp dù sử dụng giấy thường, tạo cảm giác sang trọng, chuyên nghiệp. 

Bảo vệ mực in: Chống bay màu, phai màu, bong mực do ánh nắng, ma sát. 

Giá thành rẻ

Dễ gia công tiếp: Có thể dập nổi, phủ UV định hình, dán keo, đóng gáy… sau khi cán.

4.1.2. Nhược điểm cần lưu ý

- Dễ bám vân tay, vết ố, dễ lộ vết xước nếu dùng màng mỏng và máy cán kém chất lượng.

- Phản quang mạnh dưới ánh sáng mạnh, gây chói mắt khi đọc chữ nhỏ (không phù hợp với sách giáo khoa, sách đọc lâu).

- Khó viết lên bề mặt bằng bút bi thông thường (trừ khi dùng màng bóng có lớp viết được).

- Tái chế khó hơn so với cán mờ do lớp màng bóng thường là PET hoặc BOPP khó phân hủy.

- Nếu cán sai nhiệt độ dễ bị bong mép, nổi bong bóng khí

- Giấy dày (>350gsm) dễ bị cong vênh nếu không kiểm soát nhiệt tốt

- Không thể tái chế cùng giấy thường (phải tách màng trước).
 

4.2. Ứng dụng thực tế

In ấn thương mại

- Tờ rơi, poster, standee, backdrop sự kiện

- Catalogue, brochure, profile công ty

- Menu nhà hàng, quán cà phê

- Thẻ treo, wobbler, shelf talker

- Name card cao cấp, thiệp cưới sang trọng

- Bao bì giấy, bao bì cao cấp

• Hộp giấy thực phẩm (bánh kẹo, trà, cà phê…)
• Hộp mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, rượu ngoại
• Túi giấy, hộp đựng quà Tết
• Tem nhãn sản phẩm cần độ bóng và chống ẩm.

Văn phòng phẩm

- Name card (loại phổ thông)

- Folder, bìa hồ sơ

- Lịch để bàn.
 

Xuất bản

- Bìa sách, bìa tạp chí thời trang

- Bìa tạp chí thời trang (Vogue, Elle, Đẹp…)

- Sách ảnh, photobook cưới

- Lịch treo tường cao cấp
 

In kỹ thuật số (in nhanh)

In card visit số lượng ít, in ảnh cưới, in thiệp mời (cán bóng ngay trong ngày).
 

5. Những lưu ý để có sản phẩm cán màng bóng đẹp hoàn hảo

- Chọn giấy có định lượng giấy từ 250gsm trở lên để tránh hiện tượng “lõm sóng” sau khi cán.

- In mực dày, màu đậm sẽ lên màu đẹp hơn sau khi cán bóng.

- Với sản phẩm cần cán bóng toàn bộ (không chừa viền): yêu cầu nhà in offset in “bleed” thêm 5–7mm mỗi bên.

- Kiểm soát nhiệt độ cán: quá nóng dẫn đến màng co, nổi bong bóng; quá mát có thể làm bong mép.

- Sau khi cán xong nên để sản phẩm nằm ngang 24h trước khi đóng gói để màng bám chắc hoàn toàn.

- Với hộp giấy: nên cán màng trước khi bế khuôn để tránh hiện tượng nứt gãy đường bế.

Cán màng bóng là công đoạn cần thiết để sản phẩm in ấn trở nên nổi bật, bắt mắt và chuyên nghiệp. Tuy nhiên, cần cân nhắc kỹ mục đích sử dụng để chọn giữa cán bóng và cán mờ cho phù hợp. Nếu khách hàng cần sự sang trọng, rực rỡ và sẵn sàng chấp nhận phản xạ ánh sáng, phương pháp cán màng bóng luôn là lựa chọn số một.
 

Tham khảo thêm những thông tin hữu ích: In decal cán màng: Chi tiết quy trình và ứng dụng