Cán màng hologram (hay cán màng 7 màu) là kỹ thuật gia công sau in giúp sản phẩm trở nên bắt mắt, sang trọng và đặc biệt có khả năng chống giả cực kỳ hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp đã lựa chọn màng hologram cho giải pháp bảo vệ thương hiệu, đồng thời làm tăng giá trị cảm nhận cho sản phẩm.
 

1. Khái niệm về màng hologram, kỹ thuật cán màng hologram

1.1. Cán màng hologram là gì?

Cán hologram là quá trình phủ lên bề mặt vật liệu in (giấy, nhựa, decal, carton…) một lớp màng phim hologram (holographic film) có hiệu ứng óng ánh 3D, đổi màu theo góc nhìn và thường kèm theo các hoa văn, logo, mã số bảo mật được ghi trực tiếp vào lớp phim này.
 

Khác với kỹ thuật cán màng bóng hay cán màng mờ thông thường chỉ tạo độ bóng hoặc mờ đơn thuần, cán hologram tạo ra hiệu ứng quang học 3D sống động, nhìn giống như có lớp kim loại lấp lánh chuyển động bên trong. Vì vậy, nó còn được gọi vui là “cán 7 màu”, “cán cầu vồng”.
 

Bài chi tiết: Cán màng là gì, ý nghĩa của cán màng decal trong in ấn?
 

1.2. Màng hologram và cấu tạo chính

Màng hologram là vật liệu mỏng được phủ lớp nhôm hoặc các vật liệu phản xạ cao, sau đó được dập nổi các cấu trúc nhiễu xạ vi mô có kích thước chỉ từ vài trăm nanomet đến vài micromet. 
 

Màng hologram thường có cấu trúc 5-7 lớp:

- Lớp PET nền (12–50 micron) – trong suốt, chịu nhiệt tốt, chịu kéo

- Lớp nhả (release layer) – giúp tách màng dễ dàng khi cán nóng

- Lớp lacquer nhạy nhiệt: thường là nhựa acrylic hoặc PVC đặc biệt.

- Lớp hologram (holographic layer) – lớp chính tạo hiệu ứng 3D, được ghi hình bằng công nghệ laser

- Lớp nhôm phản xạ: dày 20-50 nm, tạo độ sáng bóng và phản xạ ánh sáng

- Lớp keo nhiệt dẻo: tan chảy ở 100–140°C)

- Lớp silicon giấy đế (nếu là decal dán).

Một số loại cao cấp có thêm lớp chống trầy, lớp UV, lớp chống giả nano…
 

Xem bài viết: Hologram là gì, ứng dụng của hologram trong ngành in
 

2. Các loại màng cán hologram, màng 7 màu phổ biến hiện nay

2.1. Phân loại theo hiệu ứng hình ảnh

- Hologram 2D/3D: Hình ảnh nổi, có chiều sâu, giá thành rẻ, phù hợp với sản phẩm tiêu dùng nhanh

- Hologram true color (có màu thật): có thể đưa vào logo, ảnh màu thật của sản phẩm

- Hologram ẩn: chỉ hiện hình khi chiếu laser hoặc dưới góc nhìn nhất định, dùng cho tiền polymer, hộ chiếu, tem chống giả

- Hologram dot-matrix: gồm hàng triệu điểm nhỏ (dot) được tính toán bằng phần mềm chuyên dụng, độ khó sao chép cao hơn loại 2D/3D thông thường.
 

2.2. Phân loại theo hình thức gia công

- Cán toàn phần (toàn bề mặt sản phẩm)

- Cán định vị (chỉ cán đúng vị trí logo, hoa văn – gọi là cán hologram định vị hoặc spot UV hologram)

- Cán partial (cán một phần có hoa văn, phần còn lại trong suốt).
 

2.3. Phân loại theo chất liệu nhận cán

- Giấy couche, giấy mỹ thuật, carton lạnh

- Nhựa PP, PET, PVC

- Decal giấy, decal nhựa, decal trong

- Vải, da (ít phổ biến hơn).
 

3. Ưu nhược điểm của phương pháp cán màng hologram

3.1. Ưu điểm nổi bật

3.1.1. Chống giả tuyệt đối

Không một máy in offset, in kỹ thuật số, in phun nào trên thế giới hiện nay có thể tái tạo chính xác hiệu ứng hologram. Chi phí để làm lại một master hologram tương đương hàng trăm nghìn đến vài triệu USD, hàng giả gần như không có lãi.
 

3.1.2. Tăng giá trị cảm nhận sản phẩm

Hộp mỹ phẩm, rượu ngoại, thuốc đông y, thực phẩm chức năng… khi được cán màng hologram lập tức trở nên cao cấp, sang trọng hơn hẳn.
 

3.1.3. Đa dạng hiệu ứng

Có thể kết hợp hàng chục hiệu ứng khác nhau trên cùng một mẫu thiết kế: 3D nổi, chuyển động, ẩn hình, microtext, mã QR hologram, hiệu ứng kính vạn hoa…
 

3.1.4. Độ bền cao

Màng PET + lớp nhôm + keo chuyên dụng chịu được nhiệt độ -20°C đến +80°C, chống trầy xước, chống nước tốt.
 

3.2. Nhược điểm cần lưu ý

- Giá thành cao hơn so với cán bóng cán mờ thông thường (cao hơn khoảng 30–70%).

- Yêu cầu máy móc hiện đại và đội ngũ kỹ thuật viên có tay nghề cao.

- Nếu cán không đúng nhiệt độ và áp suất, màng hologram dễ bị bong tróc, mất hiệu ứng.

- Không thể in trực tiếp lên bề mặt hologram (chỉ có thể in lót trước khi cán).
 

4. Quy trình cán màng hologram chi tiết

- Thiết kế mẫu hologram: Khi doanh nghiệp gửi yêu cầu, nhà cung cấp màng hologram sẽ làm cylinder (trục đồng) hoặc plate hologram theo thiết kế riêng (có logo, có mã số, có hiệu ứng ẩn…).

- In ấn sản phẩm gốc: In offset, in kỹ thuật số hoặc in lụa trước trên giấy/decal…

- Cán màng hologram: Dùng máy cán nóng hoặc cán lạnh để dán lớp màng hologram lên hộp giấy, nhãn decal… Nhiệt độ cán thường 90–130°C, áp lực 4–6 bar.

- Cán định vị (nếu có): Dùng công nghệ servo motor kết hợp mắt thần để cán đúng vị trí logo (sai số < 0.2mm)

- Gia công sau cán: Bế demi, dán, gấp, đóng gói, tạo hình dạng theo yêu cầu (vuông, tròn, bầu dục, die cut theo logo…).

- Kiểm tra chống giả: Dùng đèn laser, kính lúp hoặc điện thoại có filter để kiểm tra các hiệu ứng ẩn.
 

5. Ứng dụng thực tế của màng hologram

5.1. Chống hàng giả, bảo an thương hiệu

Đây là ứng dụng lớn nhất, chiếm hơn 70% thị trường toàn cầu.

- Tem chống giả

- Hologram trên tiền polymer (Úc, Romania, Việt Nam đang thử nghiệm)

- Thẻ tín dụng, thẻ căn cước, hộ chiếu điện tử

- Giấy tờ xe, sổ đỏ, bằng đại học

- Tem bảo hành điện tử (void hologram)

- Tem rượu, thuốc lá, dược phẩm, mỹ phẩm.
 

5.2. Trang trí, bao bì cao cấp

- Hộp quà Tết, hộp rượu ngoại

- Bao bì mỹ phẩm, nước hoa

- Thẻ treo, thẻ bài, postcard

- Vải dệt hologram (thời trang, giày dép)

- Ốp điện thoại, ốp máy laptop.
 

5.3. Quảng cáo, sự kiện

- Standee hologram, backdrop sân khấu

- Vé sự kiện, vé concert có hologram

- Sticker hologram tặng kèm.
 

5.4. Công nghệ mới

- Holographic optical element (HOE) trong kính AR/VR

- Màng hologram chống tia UV cho kính xe hơi

- Hologram trong màn hình điện thoại gập.
 

6. Xu hướng cán màng hologram trong tương lai

- Hologram không kim loại: Loại bỏ hoàn toàn lớp nhôm, tạo độ trong suốt 100%, chỉ còn hiệu ứng 7 màu lung linh, phù hợp cho chai thủy tinh, chai nhựa PET.

- Hologram kết hợp NFC/RFID: Tem hologram vừa có hiệu ứng 7 màu, vừa tích hợp chip NFC để khách hàng quét xác thực nguồn gốc ngay trên điện thoại.

- Hologram in ấn kỹ thuật số (Digital Hologram): Sử dụng máy in phun UV đặc biệt để in trực tiếp hiệu ứng hologram mà không cần master gốc, giảm chi phí cho đơn hàng nhỏ.

- Hologram sinh học: Dùng vật liệu phân hủy sinh học 100% thay thế PET truyền thống.

- Hologram 4D (thêm yếu tố thời gian): Hình ảnh thay đổi theo thời gian thực khi có ánh sáng laser chiếu vào (đang được nghiên cứu tại Mỹ, Đức).

- Hologram động (animated hologram) bằng công nghệ dot-matrix cải tiến.

- Hologram thể tích (volumetric) in 3D trực tiếp lên sản phẩm.

- Hologram tích hợp công nghệ blockchain (mỗi tem có mã NFT riêng)

- Hologram đổi màu theo nhiệt độ (thermochromic hologram).

Hiện nay, cán màng hologram không còn là lựa chọn xa xỉ mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với mọi doanh nghiệp muốn bảo vệ thương hiệu và nâng cao giá trị sản phẩm trong thời đại hàng giả tràn lan. 

Trong 5–10 năm tới, khi công nghệ hologram kỹ thuật số và hologram sinh học phát triển mạnh mẽ, chúng ta hoàn toàn có thể kỳ vọng giá thành sẽ giảm xuống còn 50–60% hiện tại, mở ra cơ hội cho cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận công nghệ bảo an đỉnh cao này.
 

Tham khảo thêm những thông tin hữu ích: In decal cán màng và những ưu điểm không thể bỏ qua